“Mọi người có quyền tự do ngôn luận; quyền này bao gồm tự do tìm kiếm, tiếp nhận và phổ biến mọi loại tin tức và ý kiến, không phân biệt ranh giới, bằng truyền miệng, bản viết hoặc bản in, bằng hình thức nghệ thuật, hoặc thông qua bất cứ phương tiện truyền thông đại chúng khác theo sự lựa chọn của mình” (Điều 19,2 Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị, Liên Hiệp Quốc biểu quyết năm 1966, Việt Nam xin tham gia năm 1982). (Everyone shall have the right to freedom of expression; this right shall include freedom to seek, receive and impart information and ideas of all kinds, regardless of frontiers, either orally, in writing or in print, in the form of art, or through any other media of his choice.)

T À I   L I Ệ U

VNN : Kính thưa Linh mục (LM), trước hết, xin LM cho biết tình trạng sức khoẻ hiện nay của LM ra sao ? Và công việc mục vụ của LM hiện như thế nào ?

Lm NVL : Xin kính chào anh Võ Triều Sơn và tất cả các độc giả, thính giả Việt Nam (VN) thân yêu trong và ngoài Nước. Cám ơn anh, tôi tạm khoẻ để có thể làm việc được đôi chút. Việc mục vụ của tôi hiện nay là đang đấu tranh Tự do Dân chủ cho VN, trong đó gồm Tự do Tôn giáo (TDTG).

VNN : Trong các ngày 30.4 và 2.5 vừa qua, nhà cầm quyền Cộng sản Trung Quốc (CSTQ) đã phong chức Giám Mục cho hai Giáo Phận Côn Minh và An Huy. Xin LM cho biết nhận định như thế nào về những sự kiện nầy. LM có lo ngại là sắp tới điều đó sẽ xảy ra tại VN không ? Thực tế là tại Trung Quốc hiện nay đang có hai Giáo Hội Công Giáo (GHCG), một do nhà cầm quyền CSTQ điều khiển và một là GHCG thuần túy. VN hiện nay cũng là một nước Cộng sản (CS) và có truyền thống rập khuôn theo CSTQ nhiều mặt, nhất là chánh sách về Tôn giáo (TG). Nhưng tại sao cho đến nay vẫn chưa có một kiểu Giáo Hội do Nhà cầm quyền CSVN (NCQCSVN) điều khiển như bên Trung Quốc ? Xin LM cho biết tại sao có sự khác biệt nầy ? Và sự không có hoặc chưa có nầy có phải là do CSVN ôn hòa hơn CSTQ không ?

Lm NVL : Việc tấn phong Giám mục vừa rồi ở Trung Cộng là một điều rất đáng tiếc đã xảy ra làm cho vấn đề TDTG tại Trung Cộng trở nên khó khăn phức tạp thêm. Điều nầy chắc chắn không bao giờ xảy ra ở VN, vì nhờ kinh nghiệm rất đắt giá bằng máu và nước mắt của nhiều GHCG đi trước, ngay từ những ngày đầu bị buộc sống dưới chế độ CS từ năm 1954, dù NCQCSVN đã mưu mẹo nỗ lực rất nhiều theo cùng một bài bản của Mao Trạch Đông, nhưng GHCGVN đã kiên quyết không thể để điều tác hại nầy xảy ra. Riêng về mặt nầy, GHCGVN đã may mắn hơn GHCGTQ.

............................................................. “Điểm quan trọng đối với tôi là không vì chiều dư luận, hoặc để được dư luận công nhận mà hy sinh chân lý... Các Giám Mục phải nói lên cái xấu, cái nguy hại của thời đại, phải nhắc nhở lương tâm những kẻ cầm quyền, những kẻ thờ ơ, hẹp hòi trước nỗi thống khổ của thời đại. Là Giám Mục, tôi thấy có nghĩa vụ phải làm chuyện đó... Chính lòng can đảm nói lên sự thật là sức mạnh lớn của Giáo Hội, mặc dầu lúc đầu nó có vẻ tác hại, làm mất vẻ dễ mến của Giáo Hội, đẩy Giáo Hội vào chỗ cô lập’’ “Muối Cho Đời” của Đức Thánh Cha Bênêđictô 16 .............................................................

VNN : Chúng con được biết, LM đã thụ phong LM trước 1975 tại miền Nam VN, xin LM cho biết nhận định như thế nào về công việc đào tạo LM hiện nay tại VN ? So với trước năm 1975, có những khác biệt cơ bản nào ? Hiện nay, số giáo dân gia tăng rất đông theo đà gia tăng dân số VN, nhưng thực tế, số LM được đào tạo lại ít đi rất nhiều so với trước 1975. Xin LM cho biết nguyên nhân từ đâu ? Có chủ trương cho rằng Giáo Hội Mẹ nên sẵn sàng thỏa hiệp với NCQCSVN - đặc biệt qua cơ chế xin/cho - để việc đào tạo LM được dễ dàng hơn. Xin LM cho biết nhận định như thế nào về vấn đề nầy ?

Lm NVL : 2 giai đoạn khác hẳn nhau về 4 phương cách cơ bản : tuyển chọn, đào tạo, phong chức và bổ nhiệm LM :
- Về tuyển chọn :
- Trước 1975 : bất cứ thiếu niên nam nào ít nhất học xong cấp I, có phẩm chất khá, muốn làm LM thì đều được LM quản xứ giới thiệu để có thể dự một khoá thi tuyển vào Tiểu chủng viện. Sau khoảng 6 năm, số chủng sinh trụ lại sẽ được nhập Đại chủng viện học thêm 8-9 năm là có thể tốt nghiệp LM, tỉ lệ khoảng 2-3 % so với đầu vào khoảng 15 năm trước đó. Tất nhiên với tỉ lệ tuyển chọn nầy, chất lượng tốt nghiệp cao hơn.
- Sau 1975 : một số thanh niên có thể ghi tên làm chủng sinh ngoại trú và chỉ một số ít sinh viên đã tốt nghiệp đại học trong số đó phải bị (được) CS duyệt lý lịch mới có thể được tuyển vào Đại chủng viện.
- Về đào tạo :
- Trước 1975 : Học 6 năm Tiểu chủng viện & 8-9 năm Đại chủng viện theo đúng chương trình đào tạo LM chung cho toàn cầu.
- Sau 1975 : Không có Tiểu chủng viện. Chủng sinh phải tốt nghiệp đại học, tức là bị cưỡng bức phải qua chương trình CN Mác-Lênin. Đại chủng viện chỉ kéo dài 6 năm, và cũng bị cưỡng bức phải học thêm bổn phận Công dân là yêu và xây dựng CNXH.
- Về phong chức :
- Trước 1975 : Giáo hội thấy chủng sinh nào xứng đáng thì tham khảo ý kiến Giáo dân rồi hoàn toàn độc lập phong chức nhân sự của mình.
- Sau 1975 : Giáo hội phải xin CS chấp thuận cho phong chức ứng sinh của mình. Ứng sinh nào, dù tài đức rất vừa lòng Giáo hội, nhưng nếu CS không tán thành thì cũng đành đợi chờ, hoặc hồi tục, hoặc cùng lắm thì được GH phong chức “chui” tạo nên một số LM “bất hợp pháp” đối với CS.
- Về bổ nhiệm :
- Trước 1975 : Giáo hội hoàn toàn độc lập trong việc bổ nhiệm nhân sự của mình, kể cả Giám mục, Tổng Giám mục.
- Sau 1975 : Giáo hội phải đàm phán với CS nhiều lần có khi kéo dài rất lâu để có thể bổ nhiệm, thuyên chuyển nhân sự theo nhu cầu, lắm khi rất cấp thiết của mình. Nhiều Vị Giám mục, vốn hiền lành hoặc mềm dẻo với CS, cũng phải mất kiên nhẫn trong vấn đề nầy vì thấy Giáo hội bị lệ thuộc quá đáng. Hiện nay, CSVN có linh hoạt mềm mỏng và nới lỏng hơn đôi chút, về vấn đề nầy, nhưng bản chất muốn khống chế Giáo hội thì vẫn “trước sau như một”.

• Tuy nhiên, cho dù khó khăn đến đâu, GHCG không nên thoả hiệp về vấn đề cơ bản nhất nầy, bởi vì số LM được phong chức và bổ nhiệm do thoả hiệp nầy càng đông thì chỉ càng sinh gánh nặng thêm cho GH, càng gây hại cho GH hơn mà thôi. Tận bản chất, thà không có LM loại bởi thoả hiệp nầy, còn hơn là có, để GH càng chịu ràng buộc hơn vào chế độ CS.

VNN : Kính thưa LM, ngày 24.11.1994, LM đã công bố Bản Tuyên Ngôn 10 Điểm về Thực Trạng Công Giáo Tại Giáo Phận Huế. Cho đến nay, 22 năm qua, thực trạng ấy có thay đổi gì không ? Nếu có thì như thế nào và đáng vui hay buồn ?

Lm NVL : Không phải 22 năm qua, mà là 12 năm qua. Thực trạng ấy về hiện tượng bên ngoài thì có thông thoáng hơn, như CS duyệt lý lịch chủng sinh có nới rộng hơn, Toà GM bổ nhiệm thuyên chuyển có dễ dàng hơn, sinh viên các TG dễ sinh hoạt chung hơn,… Nhưng về bản chất thì các TG vẫn luôn bị nô lệ như trước, vì điều cơ bản nhất là mọi Công dân và mọi Tín đồ các TG, kể cả tất cả các chức sắc TG được đào tạo trong chế độ CS, đều bị đàn áp trong phần sâu thẳm nhất nơi tận lương tâm và lương tri của mỗi người là phải chấp nhận CN Mác-Lê như chân lý và tư tưởng HCM như kim chỉ nam cuộc sống. Không kể các học sinh phải học 2 môn nầy rải rác suốt 14-15 năm từ mẫu giáo, tiểu học, trung học, nguyên đại học, mỗi sinh viên phải học 2 môn nầy đến 300 tiết học trong 4 năm đại học. Đây là điều cả Dân tộc chúng ta ngày càng phải buồn hơn, vì chẳng những Dân thấy nô lệ mà chưa dám khước từ nô lệ, mà có phụ huynh, kể cả các chức sắc các TG còn khuyến khích các em trau dồi văn chương và lịch sử cho giỏi, tức là phải nhồi nhét các tư tưởng nầy hằn sâu vào trí não mà không thấy hết các tác hại của nó di truyền qua nhiều thế hệ nữa.

VNN : Rất cảm ơn LM. Đặc biệt trong Điểm 8, LM trình bày về công thức Cộng Tác trong Đề Kháng (Collaborer en Résistant của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô 2), thực tế ngày hôm nay những điều đó được thể hiện như thế nào đối với hiện tình Giáo Phận Huế nói riêng và Giáo Hội Mẹ nói chung ?

Lm NVL : Lẽ ra các TG phải thống nhất nhận thức về Chủ nghĩa và chế độ CS, rồi mới nghĩ đến mục tiêu, đường lối và phương cách phát triển TG mình và phục vụ xã hội sao cho phù hợp. Trong thực tế ở VN trong hơn 60 năm qua và nhất là trong hơn 31 năm qua, hầu hết các TG đều làm ngược lại, nghĩa là khi chưa thể thống nhất nhận thức mà lại chỉ thích phục vụ xã hội và phát triển TG của mình, nên hậu quả rất tác hại là mỗi cá nhân Tu sĩ, Đạo sĩ, Giáo sĩ tự mình xoay xở không nhắm ĐÚNG VIỆC mà chỉ nhằm ĐƯỢC VIỆC, bất chấp việc phải thỏa hiệp với CS ngày càng phổ biến, lắm lúc không còn sỉ diện gì nữa mà xem như là qui luật sống trong chế độ CS là đương nhiên phải thế. Vì thế, lẽ ra Résistant (hiện tại phân từ) phải là tình trạng đề kháng thường xuyên thì lại đề kháng quá yếu, có khi không hề có, còn Collaborer lẽ ra là phải xét hợp tác với CS từng việc chính đáng mà thôi (ví dụ xây bệnh viện, làm cầu đường,…) thì trong thực tế, hầu như việc gì cũng cộng tác, kể cả những điều rất giả dối sai trái như : hồ hởi phấn khởi đì bầu Quốc hội và Hội đồng Nhân dân các cấp cho đông vui, cổ vũ kế hoạch hoá gia đình bất chấp phương pháp vô luân, thi đua học tư tưởng HCM, thi đua học văn XHCN, xuất khẩu lao động,…

VNN : Kính thưa LM, trong Thư Chung ngày 17.10.1984 của Đức Giám Mục Philiphê Nguyễn Kim Điền gửi anh em LM cùng các tu sĩ nam nữ và toàn thể giáo dân Giáo Phận Huế, Ngài có nhấn mạnh một điều rất quan trọng của Thánh Bộ Giáo Sĩ là : "Cấm các giáo sĩ, các LM làm chính trị, không được thành lập và tham gia các hiệp hội có tính cách nghiệp đoàn chính trị v.v...” Như vậy, việc LM cùng nhiều vị LM khác đã công bố Lời Kêu Gọi Bầu Cử Quốc Hội Đa Đảng và Tẩy Chay Bầu Cử Quốc Hội Độc Đảng năm 2007, cũng như những Lời Kêu Gọi khác cho các quyền Tự do Thông tin, Tự do Thành lập và Hoạt động Đảng Phái, và đặc biệt nhất là Tuyên Ngôn 8406 (118) ngày 8.4.2006 v.v... có phải là những hành động chính trị theo nghĩa trên không ? Tại sao ?

Lm NVL : Chính trị đảng phái thường gây ra chia rẻ và làm cho TG dẫm chân hoặc lấn sân chính trị chuyên nghiệp. Do đó Giáo hội cấm các Giáo sĩ chen chân vào, vì trong trường hợp đó, TG vừa không thi hành phận vụ thuần tuý của mình, vừa làm lu mờ bản chất TG của mình, vừa không thúc đẩy sự hiệp nhất nhân loại được. Trái lại, trong thái độ chính trị Công dân, cất cao tiếng nói lương tâm để đòi hỏi Sự Thật, Lẽ Phải, Công Bằng, Tình Thương, Dân chủ, Tự Do chẳng những là được phép mà còn là nhiệm vụ chính yếu của một nhà tu hành chân chính. Nhất là trong hoàn cảnh người Dân không còn đủ các tự do tối thiểu để sống theo lương tâm và lương tri, thì bất cứ ai, huống nữa là các Tu sĩ, lại càng không thể im lặng, như là đồng loã hoặc khuyến khích gian trá, bất công và tội ác. Đã có người tự bào chữa cách nguỵ biện rằng các TG có quyền im lặng. Trong trường hợp xã hội VN như là một trường dạy nói dối, thủ đoạn, bất công, đàn áp khổng lồ mà các TG vẫn “khôn ngoan” im lặng thì quá rõ ràng là đồng loã và khuyến khích dối trá, bất công và gian ác rồi, làm sao yên lương tâm được. Khối 8406 không phải là một đảng chính trị mà chỉ là một tập hợp các Công dân gồm một số Nông dân, Công nhân, Sinh viên, Nhân sĩ, Đạo sĩ, Mục sư, LM đang lên tiếng đòi hỏi Lẽ Phải, Công Bằng, Dân chủ, Tự Do tại VN là rất cần thiết và chính đáng. Từ Khối 8406 nầy có thể sẽ có một số đảng chính trị đúng đắn, hiệu quả xuất hiện. Khi đó, vai trò của các nhà tu hành sẽ chấm dứt. Nếu coi việc lên tiếng nầy là làm chính trị thì Đức Cố Giáo hoàng lừng danh Gioan-Phalô II và các Đức Giáo hoàng khác gần đây đều là những nhà tu làm chính trị siêu hơn ai cả.

VNN : Rất cảm ơn LM đã giải thích rõ. Vào tháng 1 năm 2001, trong dịp 26 Đức Giám Mục VN qua Rôma viếng mộ hai Thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã ân cần trao tận tay mỗi Vị Giám Mục một Diễn từ dài của Ngài và cũng là một khuyến cáo gián tiếp của Ngài đến NCQCSVN. Trong đó, Ngài đã nhắn nhủ những người có trách nhiệm trong GHCGVN về những nguyên tắc bất khoan nhượng để bảo đảm quyền TDTG của người Dân. Ngài cũng đã minh định quyền TDTG như một tài sản quý giá vừa dành cho cá nhân vừa dành cho các cộng đồng TG. Kính thưa LM, những quan tâm nầy của Đức Thánh Cha, trên thực tế cho đến nay, đã được đáp ứng như thế nào về phiá Giáo Hội Mẹ cũng như phía NCQCSVN ?

Lm NVL :
- Về phía GHCGVN : Đã có một số Giáo phẩm cao cấp lên tiếng đòi thêm TDTG và các Nhân quyền khác như : Thư ngỏ của HĐGMVN gửi các cơ quan lập pháp của NNVN ngày 12-10-2002 cũng chính là Thư của Đức TGM Phạm Minh Mẫn gửi MTTQVN Sài Gòn ngày 22-3-2003, ĐGM Huỳnh Văn Nghi tố cáo CSVN chiếm đoạt đất đai của Giáo hội ngày 01-12-2003, ĐHY Phạm Minh Mẫn trả lời phỏng vấn về GHCGVN và NCQCSVN ngày 04-8-2004, Bản nhận định của HĐGMVN về Pháp lệnh Tín ngưỡng TG ngày 30-9-2004, ĐTGM Nguyễn Như Thể trả lời AsiaNews Service phỏng vấn ngày 08-11-2004, đặc biệt là lời khẳng định của ĐGM Nguyễn Văn Hoà, đương kim Chủ tịch HĐGMVN, tại Hội nghị Liên Giám mục Á châu Nam Hàn ngày 23-8-2004 rằng : “Mặc dù, văn bản Hiến pháp NNVN có bảo đảm TDTG, nhưng NCQCSVN tiếp tục chính sách của họ là triệt tiêu và làm thoái hoá có hệ thống tất cả các TG có tổ chức trên toàn lãnh thổ VN”. Đáng tiếc là HĐGMVN chưa phản ứng quyết liệt, đồng loạt, toàn diện và dứt khoát đủ, nghĩa là chưa làm CSVN chú ý đủ và sợ ; chưa quan tâm đủ đến các TG bạn đang gặp khốn khổ trăm bề như GHPGVNTN, GHPGHHTT, các GH Tin Lành tư gia ; chưa quan tâm đến các vấn đề xã hội nổi cộm như các công nhân đình công kéo dài và đồng loạt, các tệ nạn xã hội kinh hoàng như buôn phụ nữ và trẻ em, phá thai, xuất khẩu lao động ; nhất là vấn đề cốt lõi của mọi vấn đề là dân chủ hoá nền chính trị VN…
- Về phía CSVN : Đã nới rộng thêm đôi chút về các sinh hoạt TG hời hợt bề ngoài, nhưng về bản chất then chốt nhất thì vẫn “trước sau như một” là : tìm mọi cách khéo léo giới hạn các TG phát triển, cưỡng bức và đàn áp tận lương tâm và lương tri toàn Dân là buộc mọi Công dân phải tin yêu CN Mác-Lênin và tư tưởng HCM như một chân lý bất biến.

VNN : Trong Diễn từ ấy, Đức Thánh Cha đặc biệt nhấn mạnh rằng : quyền được công khai giảng dạy đức tin và làm chứng cho đức tin bằng lời nói và chữ viết. Có nhận định cho rằng khi nhấn mạnh những điểm nầy, Đức Thánh Cha có ý không thể tách rời quyền TDTG với những quyền Tự do chính trị - hoặc dân sự - cơ bản khác như quyền Tự do Ngôn luận, Tự do Báo chí, truyền thông v.v... LM nhận định như thế nào về vấn đề nầy ?

Lm NVL : Hoàn toàn đúng như thế. Vì các quyền nầy chỉ là một thực thể gồm nhiều phương diện gắn chặt với nhau không thể thiếu quyền nầy mà lại không thiếu quyền kia. Làm sao một TG với hàng chục triệu Tín đồ, không có một tờ báo độc lập, một nhà xuất bản, một đài truyền thanh - truyền hình, một trường tiểu học, một bệnh viện, … mà gọi là Tự do được ? Làm sao một Tín đồ bất kỳ của một TG nào gọi là Tự do nếu muốn dấn thân phục vụ Đồng bào trong các hoạt động xã hội chính trị mà không biết làm sao chen chân vào các sinh hoạt ấy, ngoại trừ phải qua cửa ải duy nhất là khuất phục ĐCSVN như một chủ nhân duy nhất của cả một Đất nước, dù mặc lấy bất cứ một mỹ từ xảo trá nào như đoàn kết, Dân chủ tập trung, Dân chủ định hướng XHCN…?

VNN : Rất cảm ơn LM. “Bán Nguyệt san Tự Do Ngôn Luận ra mắt trong Nước vào giữa tháng Tư vừa qua đã đến với Nhân dân VN như đại hạn gặp mưa”, theo nhận xét của Chiến sĩ Dân chủ Hoàng Minh Chính. Trong tình trạng NCQCSVN đang nắm chặt trong tay mọi cơ quan truyền thông cùng với bộ máy trấn áp sẵn sàng hành động, theo nhận định của LM, liệu hoài bão lớn lao của Tự Do Ngôn Luận là :‘‘Góp phần tháo gỡ guồng máy độc tài và khai thông con đường Tự do Dân chủ cho Đất nước’’ và xác tín : ‘‘Sự Thật sẽ giải thoát chúng ta’’, làm sao có thể đạt được trong bối cảnh áp bức nặng nề như thế ?

Lm NVL : Có nhiều cách đấu tranh để giải thể CS. Nhà đối kháng nào cũng chủ quan cho rằng phương pháp của mình xem ra hay nhất. Có người ngồi nghĩ ra lộ trình 10 bước, 20 bước rồi yêu cầu CS phải thực thi và… lại ngồi đợi. Có người yêu cầu CS phải thế nầy, phải thế khác và tuyên bố rất kêu là toàn Dân sẽ thế nọ, sẽ thế kia… Nhưng thực tế sẽ không thể xảy ra như thế vì không có gì áp lực được CS cụ thể cả. Họ vẫn lì ra, họ vẫn không sợ Quốc tế, vì thực tế là Quốc tế chỉ có một thiểu số thích Nhân quyền, Đạo đức còn đa số lại thích buôn bán với CSTQ và CSVN. Chúng tôi cũng không chuyên về chính trị, đâu có ngồi nghĩ ra lộ trình xa xôi 10 năm 20 năm được. Xem ra thì uyên bác mà lại hình như rất mơ hồ. Chúng tôi phải chọn con đường thực tế, chủ động giành từng quyền rõ ràng cụ thể, chẳng cần xin ai : - Tín hữu cần đi hành hương Đức Mẹ La Vang, cứ đi. CS không cho thì đứng ngay giữa đường hướng về La Vang hành hương cầu nguyện tại chỗ. Vài lần là CS phải nhượng bộ. - Giáo xứ cần đất canh tác, cứ giành lại đất mà cuốc. Nếu kiên trì là thắng. - CS thích bắt, nhưng lại không dám xét xử công khai. Ra toà cứ nhắm mắt im lặng cho nền tư pháp XHCN ấy bị nhận xuống bùn đen. CS đâu có dám bắt nữa. - Nay Dân cần báo độc lập để soi chiếu sự thật cho Dân. Cứ làm. Chấp nhận bị tịch thu, bị bắt, bị xử… để cho vấn đề Tự do Ngôn luận bị bóp nghẹt lộ rõ ra hơn giữa Quốc tế. CS không dám đàn áp thì báo nầy ra rồi báo khác ra… dần dần Dân sẽ giành lại được quyền cụ thể ấy. - Dân cần Tự do Bầu cử thực sự. Không có thì tẩy chay. CS sợ Quốc hội ấy ung thối ung thư quá, các Đại biểu “đương nhiên đắc cử” ấy ô nhục quá, chắc chắn CS sẽ nhượng bộ. - Dân cần đa đảng, biết đợi đến bao giờ ? Các Đảng dù đông dù ít, cứ mạnh dạn xuất hiện công khai cho CS bắt, cho CS phá… để Liên Hiệp Quốc nhìn ra cho rõ kẻo chính LHQ cũng đã bị lừa mị quá lâu. Cuối cùng chắc chắn phải có đa đảng. Kiểu đấu tranh nầy là lấy chính sinh mạng ra chủ động tiến công liên tục, dồn CS vào thế bị động dần và chắc chắn có hiệu quả cụ thể mặc dù xem ra có vẻ “nhà quê”, “liều mạng”, “không bài bản uyên bác” chi cả. Đó là phương pháp “bình dân thấp kém” của nhóm LM Nguyễn Kim Điền, đã từng bước hiệu quả tí chút trong hơn 30 năm nay, hơn là cứ ngồi im lặng chờ đợi và đợi chờ… Ai có cách gì hiệu quả hơn, xin chỉ giáo cho chúng tôi với.

VNN : Kính thưa LM, Tuyên Ngôn 8406 (118), nơi Phần Ba, trình bày về Ý Nghĩa của Cuộc Đấu Tranh, đã minh định :‘‘Đảng CSVN vẫn còn đồng hành với Dân tộc hay không là tùy ở mức độ đảng ấy có khách quan, công bằng, sáng suốt và khiêm tốn chấp nhận các nguyên tắc bình đẳng của cuộc cạnh tranh lành mạnh hay không’’. Nhiều người đã cho rằng với lập trường nầy, Tuyên Ngôn đã phản ánh trung thực những tâm hồn VN rất bao dung, quảng đại và viễn kiến mở ra một tương lai mới cho Dân tộc. LM nhận định như thế nào về vấn đề nầy ? LM có hy vọng gì không về thiện chí giác ngộ của đảng CSVN để có được cuộc đồng hành cùng Dân tộc như thế ? Tại sao ?

Lm NVL : Tuyên Ngôn 8406 hiện nay đã có hàng vạn người tham gia ủng hộ, đã có tiếng vang Quốc tế khá thuận lợi, nhưng CSVN biết khá rõ chỉ có một nhóm rất nhỏ cô thân cô thế chủ động mà thôi. Tại sao CS không bắt, không dẹp ? Tại sao CS không tịch thu máy móc và bán nguyệt san hầm trú Tự Do Ngôn Luận chỉ xấu xí như một xấp giấy quê mùa ? Trong các nguyên nhân, có thể có một nguyên nhân sâu xa là chính trong nội bộ ĐCSVN có một số người có quyền lực đang thật lòng bênh đỡ cho nhóm nhỏ liều mạng đó. Họ bênh đỡ để làm gì ? Có thể vì 1 trong 2 lý do : (1) Hoặc họ muốn mượn nhóm đối kháng nầy để làm cho phe đối thủ của họ ngay trong ĐCSVN suy yếu thêm ; (2) Hoặc họ biết con đường Dân chủ chân chính tất yếu sẽ thắng, nên họ vừa âm thầm ủng hộ, vừa không muốn mang tội thêm với Quốc Dân, với lịch sử. Hi vọng số theo lập trường (2) nầy đông dần lên thì lực lượng chân thành phản tỉnh thực sự ấy sẽ vẫn có cơ hội đóng góp thành tâm nầy cho Tổ quốc. Chúng ta nên bao dung và lạc quan hi vọng như thế.

VNN : Trong tài liệu Phác Thảo Chân Dung Chiến Sĩ Hòa Bình VN Hôm Nay (CDCSHBVNHN), nơi Phần 2, trình bày về Sống Công Bằng, Trong Sạch và Nhân Từ, LM đã minh định rằng :‘‘Tài sản là của nhân loại, những gì mình có trong tay là của muôn người được Tạo Hóa ký thác cho mình quản lý và phân phối sao cho công minh, chứ không phải mình được toàn quyền phung phá mặc sức’’. Kính thưa LM, quan điểm nầy của LM về CDCSHBVNHN có gì khác không với chủ trương ‘‘làm chủ tập thể’’ và ‘‘triệt tiêu quyền tư sản’’ của Chủ nghĩa CS ?

Lm NVL : Đức Cố Giáo hoàng Gioan-Phaolô II đã nói rằng : “CNXH và CNCS không sai trong lý tưởng, nhưng sai trong phương pháp, khiến một xã hội bất công mà lấy CNXH và CNCS để chữa trị thì làm cho căn bệnh bất công của xã hội ấy trầm trọng hơn”. Do đó, chủ trương “làm chủ tập thể” và ‘‘triệt tiêu quyền tư sản’’ của CNCS chỉ là một kiểu nói hoang tưởng, luôn tạo cớ cho một số ít người có chức có quyền trở thành tư sản đỏ gộc cỡ bự vừa giàu vừa ác mà thôi. Còn quan niệm tôi minh định lại là quan niệm chính thống của Kinh Thánh và của các Thánh Giáo Phụ rất chuẩn xác, nó không cưỡng bức ai chấp hành cả mà chỉ mời gọi và khai mở ra cho con người thật sự được giải thoát khỏi ràng buộc của mọi loại tài vật phù vân. Mọi tài vật chỉ có giá trị khi con người sử dụng chúng để yêu thương phục vụ tha nhân mà thôi, chúng không phải có mặt trên đời để cho con người chiếm hữu, vì con người càng tìm cách chiếm hữu thì chỉ càng bị nô lệ vào chúng mà thôi, chứ đâu có sở hữu và làm chủ chúng thực sự và vĩnh viễn được. Con người chỉ có thể đem theo công đức qua thế giới bên kia mà thôi, lấy hạnh phúc cho người khác làm hạnh phúc cho mình, thế thì lao tâm khổ trí mưu đồ thủ đắc tài sản cách phung phá, ích kỷ và bất công để làm chi ?

VNN : Rất cảm ơn LM đã giải thích rõ. Trong tác phẩm Muối Cho Đời của Đức Thánh Cha Bênêđictô 16, lúc còn là Đức Giám Mục Joseph Ratzinger, Ngài đã viết rằng : ‘‘Điểm quan trọng đối với tôi là không vì chiều dư luận, hoặc để được dư luận công nhận mà hy sinh chân lý... Các Giám Mục phải nói lên cái xấu, cái nguy hại của thời đại, phải nhắc nhở lương tâm những kẻ cầm quyền, những kẻ thờ ơ, hẹp hòi trước nỗi thống khổ của thời đại. Là Giám Mục, tôi thấy có nghĩa vụ phải làm chuyện đó... Chính lòng can đảm nói lên sự thật là sức mạnh lớn của Giáo Hội, mặc dầu lúc đầu nó có vẻ tác hại, làm mất vẻ dễ mến của Giáo Hội, đẩy Giáo Hội vào chỗ cô lập’’. Kính thưa LM, quan điểm trên đây của đương kim Đức Thánh Cha có ý nghĩa như thế nào đối với thực trạng Giáo Hội Mẹ hiện nay ?

Lm NVL : Rất tiếc là tư tưởng nầy rất chính xác. “Cũng như năm 1986, khi nhận Giải Hòa Bình Nobel, nhà văn Elie Wiesel đã minh thị cam kết : "Tôi thề sẽ không bao giờ im tiếng nếu ở đâu và khi nào con người còn bị đau khổ và đầy đọa. Chúng ta phải nhập cuộc. Trung lập chỉ có lợi cho kẻ đàn áp. Im lặng là khuyến khích kẻ áp bức. Do đó chúng ta phải can thiệp. Khi đời sống con người bị đe dọa, phẩm giá con người bị chà đạp, các biên thùy Quốc gia không còn quan trọng nữa. Nơi nào con người bị hành hạ vì lý do TG, chính trị hay chủng tộc, nơi đó lập tức trở thành trung tâm của vũ trụ."”(Trích lại theo bài Tường Trình Liên Hiệp Quốc Về Vấn Đề Nhân Quyền Tại VN của Ls Nguyễn Hữu Thống ngày 22-5-2006). Bất cứ ai có lương tri đều phải suy gẫm và thực hành 2 ý kiến nầy, huống nữa là các Sĩ phu VN ? !!

VNN : Rất cảm ơn LM. LM nhận định như thế nào về việc bang giao giữa Tòa Thánh Vatican và NCQCSVN ? Nếu điều đó xảy ra, sẽ ảnh hưởng ra sao đối với tiến trình Dân chủ hóa VN ?

Lm NVL : Cảm ơn quý Anh đã tín nhiệm ra cho tôi một đề bài loại cao cấp như vậy, như thể quý Anh hỏi một chàng nhà quê nguyên lý chuyển động của vệ tinh nhân tạo địa tĩnh vậy. Tuy nhiên, quý Anh đã tín nhiệm hỏi, thì tôi cũng cố gắng trả bài may ra cũng không dưới điểm trung bình quá xa. Khi 2 Quốc gia hay 2 Tổ chức muốn thiết lập quan hệ ngoại giao với nhau thì tất nhiên mỗi bên nhắm lợi ích cho mình thường không trùng nhau, nhưng vì xét theo một khía cạnh nào đó, đôi bên cùng có lợi, 2 bên mới làm. CSVN chắc chắn nhắm nhờ dựa vào uy tín của Vatican để tăng thêm thuận lợi trước tiên về chính trị, ngoại giao, kinh tế, y tế, từ thiện và cả quốc phòng nữa, mà cốt nhất là cho ĐCSVN thêm uy tín để tồn tại thêm. Còn lợi ích về văn hoá, giáo dục, thể thao, Tự do, Dân chủ, hạnh phúc cho toàn Dân… thì có lẽ CSVN không hề nhắm đến đâu. Còn Vatican thì chắc chắn nhằm làm sao GHCG phục vụ và rao giảng Phúc Âm cho toàn Dân thuận lợi hơn. Dù không nhắm, khi một TG quan hệ bình đẳng với một Nhà cầm quyền dù độc tài đến đâu, TG ấy cũng sẽ làm cho Nhà cầm quyền ấy thêm nhân đạo và bớt gian ác. Do đó, dù không trực tiếp nhắm đến, nếu Vatican thiết lập được quan hệ ngoại giao với CSVN, Vatican sẽ gián tiếp hoặc trực tiếp tác động lên các Nhân quyền cơ bản của VN, không chỉ có lợi cho GHCG mà còn có lợi cho tất cả các TG và có lợi cho sự nghiệp dân chủ hoá VN.

VNN : LM nhận định như thế nào về tương lai sắp tới của Công giáo nói riêng và các tôn giáo tại VN nói chung sau Đại Hội X của ĐCSVN ? Nếu như CSVN xuống tay đàn áp các tôn giáo bạn và hòa dịu với riêng Công giáo thì LM có đồng ý không ? Tại sao ?

Lm NVL : Trước hay sau Đại hội X, CSVN cũng đối xử với các TG y như nhau. Vì GHCG là một GH có tổ chức có lẽ vào loại chặt chẽ nhất toàn cầu, nên CSVN phải khéo léo đối xử nhiều khi bề ngoài có vẻ thuận lợi, không thô bạo lộ liễu quá, chứ thực ra CSVN tìm cách khống chế GHCG rất chặt một cách rất tinh vi. Ví dụ : đang khi một vài TG đã được có và đang được cấp những lãnh địa rộng đến hàng trăm hecta, GHCG chỉ có một Trung Tâm Đức Mẹ La Vang rộng 23,5 hecta mà CSVN vẫn tìm mọi cách trì hoãn trả lại, mới chỉ trao cho GH quyền sử dụng 6,5 hecta thôi. Niên khoá 2006-2007, Đại chủng viện Huế xin tuyển sinh (2 năm 1 lần) 40 chủng sinh cho 3 Giáo phận : Đà Nẵng, Huế, Kon-Tum, nhưng chỉ được phép tuyển 30 chủng sinh thôi (bình quân 5 Chủng sinh/1 GP/1 năm). 3 Giáo xứ Nam Đông, A Lưới tỉnh Thừa Thiên-Huế và Ba Lòng tỉnh Quảng Trị hơn 30 năm qua vẫn chưa có LM thường trú, chưa được phép xây Nhà Thờ. CSVN xuống tay đàn áp thô bạo các TG không phải vì là Phật Giáo, Hoà Hảo, Cao Đài, Tin Lành hay Công Giáo… mà chỉ là do địa điểm hẻo lánh nhiều hay ít, TG ấy có sức đề kháng mạnh hay yếu, TG ấy được Quốc tế biết đến nhiều hay không, cách thức đấu tranh của TG ấy phù hợp nhiều hay ít, mức độ trí thức của các nhân sự của TG ấy thế nào,… Vậy nếu CSVN lấy bất cứ cớ nào để đàn áp và triệt hạ bất cứ TG nào, thì lẽ ra mọi Tín hữu các TG khác đều có bổn phận phải coi như TG mình đang bị đàn áp, và đều có bổn phận phải liên kết hỗ trợ đấu tranh chung cách quyết liệt và kiên trì, huống nữa là các nhà đấu tranh !!!

VNN : Xin LM một câu hỏi cuối. Qua diễn đàn nầy, LM còn điều gì muốn chia sẻ thêm cùng Cộng đồng Dân Chúa và đồng bào Hải ngoại không ?

Lm NVL : Hiện nay, cuộc đấu tranh Tự do Dân chủ cho VN đã bước qua giai đoạn cuối cùng rất quyết liệt, bao trùm giành lại cả 26 quyền cơ bản của toàn Dân, mà mục tiêu cao nhất là giải thể CSVN để thiết lập chế độ Dân chủ đa nguyên đa đảng. Vậy tôi xin được phép mong ước và đề nghị Quý Vị 3 điều :

Xin kính cảm ơn Ban Biên tập VNN, Anh Võ Triều Sơn, tất cả Quý Vị đã nghe và đã đọc. Trân trọng kính chào.

Võ Triều Sơn : Đại diện cho thông tấn VNN, con rất cảm ơn LM Nguyễn Văn Lý đã dành nhiều thì giờ và suy nghĩ chân thành để chia sẻ cùng quý độc giả của VNN nhiều vấn đề quan trọng của Giáo hội Công giáo VN và hiện trạng Đất nước VN qua cuộc phỏng vấn nầy. Kính chúc LM luôn được nhiều sức khoẻ và mọi sự an lành trong Chúa.

* * *

www.TDNgonLuan.com hoan nghênh ý kiến đóng góp của qúy vị độc giả. Xin email về: tdngonluan@yahoo.com hay type vào hộp Ý Kiến/Comment Box ở dưới đây và nhấn vào nút "Submit" để gởi đi. Trân trọng: